Khi bé lớn hơn, cùng với sữa mẹ, bé cần được bổ sung các thực phẩm khác qua chế độ ăn dặm. Tuy nhiên hệ tiêu hóa của bé vẫn còn non yếu, làm thế nào để cho bé ăn dặm đúng cách là băn khoăn của hầu hết các bà mẹ. Hãy cùng tham khảo những lưu ý dưới đây khi cho bé ăn dặm nhé!
Nguyên tắc 1: Ăn dặm đúng thời điểm không quá sớm không quá muộn
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) bé nên được cho ăn dặm từ khi được tròn 6 tháng tuổi, lý do là bởi lúc này hệ tiêu hóa của bé lúc này mới phát triển tương đối hoàn chỉnh để có thể hấp thu những thực phẩm khắc ngoài sữa mẹ. Tuy nhiên, với 1 số trường hợp mẹ cũng có thể cho bé ăn dặm từ 4 tháng tuổi.
Việc cho bé ăn dặm khi nhỏ hơn 4 tháng có thể gây ra nhiều vấn đề như giảm lượng sữa mẹ, làm bé giảm sức đề kháng, tăng nguy cơ suy dinh dưỡng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình phát triển.
Bên cạnh đó bé cũng bị tăng nguy cơ mắc bệnh béo phì vì quen ăn nhiều hay được bồi bổ quá mức. Việc cho ăn dặm quá sớm cũng khiến bé dễ bị dị ứng thực phẩm do hệ tiêu hóa vẫn chưa hoàn thiện, đặc biệt là những bé có cơ địa nhạy cảm. Thận và dạ dày của bé sẽ dễ bị tổn thương do phải hoạt động quá mức trong khi lại chưa phát triển hoàn thiện.
Một lý do nữa mà mẹ không nên cho bé ăn dặm sớm là vì lúc này, các cơ hàm, lưỡi, hầu, họng của bé chưa hoạt động phối hợp nhuần nhuyễn, đồng thời phản xạ nuốt cũng chưa được điều hòa, lưỡi chưa đẩy được thức ăn vào đúng đường tiêu hóa nên bé dễ bị sặc và nghẹn. Bé cũng có nguy cơ cao bị tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa vì hệ tiêu hóa non nớt chưa đủ men để xử lý tinh bột và những thức ăn phức tạp khác ảnh hưởng đến sức khỏe của bé.
Nguyên tắc 2: Ăn lỏng đến đặc; từ vị ngọt tới vị mặn
Trước tiên bé cần ăn theo trình tự từ vị ngọt đến vị mặn. Nguyên nhân là vì trong thời gian đầu đời bé chỉ biết loại thức ăn duy nhất là sữa mẹ. Vì vậy thời gian này mẹ nên cho bé ăn các món có vị ngọt để bộ máy tiêu hóa của bé thích nghi dần như bột ngọt có vị sữa, bé sẽ dễ đón nhận món mới hơn nhờ có hương vị sữa quen thuộc. Sau đó, mẹ có thể chuyển sang các loại bột như thịt, cá…
Từ lỏng đến đặc: Tương tự dạ dày bé từ trước đến nay chỉ quen hấp thụ sữa vì vậy nếu cho ăn đặc ngay sẽ khiến bé không kịp thích nghi. Hãy cho bé ăn lỏng trước sau đó tăng dần độ đặc.
Nguyên tắc 3: Ăn từ ít đến nhiều
Nhiều mẹ muốn con tăng cân nhanh, mau lớn nên cố gắng cho bé ăn dặm càng nhiều càng tốt tuy nhiên điều này hoàn toàn sai lầm. Bé cần được ăn 1 cách khoa học hợp lý và quan trọng là cần ăn từ ít đến nhiều để giúp cho bộ máy tiêu hóa còn non nớt của bé không bị quá tải cũng như khả năng hấp thu chất dinh dưỡng được tốt hơn.
Lúc đầu mẹ có thể cho bé làm quen bằng 1 đến 2 thìa bột loãng, sau đó tăng lên 1/3 bát nhỏ, rồi đến nửa bát… Việc này sẽ giúp bé có thời gian thích nghi và hấp thụ tốt nhất.
Nguyên tắc 4: Một nhóm thực phẩm đến nhiều nhóm thực phẩm
Một nguyên tắc cần nhớ để cho bé ăn dặm đúng cách là cho ăn từ 1 đến nhiều nhóm thực phẩm. Ở giai đoạn mới ăn dặm bé bắt đầu “khám phá” các mùi vị cũng như những thực phẩm khác nhau, mẹ cần kiên nhẫn tập cho bé ăn từng nhóm thực phẩm một để cho bé làm quen và đồng thời cũng là để thử xem cơ thể bé có bị dị ứng với thực phẩm đó hay không. Thường thì bé sẽ cần từ 5-7 ngày để làm quen với một loại thực phẩm mới. Sau giai đoạn làm quen và nhận biết, mẹ có thể kết hợp nhiều nhóm thực phẩm với nhau để tăng cường chất dinh dưỡng cũng như làm phong phú vị giác cho bé.
Ngoài ra, để đảm bảo bữa ăn của bé luôn đầy đủ chất dinh dưỡng, mẹ nên kết hợp 4 nhóm thực phẩm sau theo tỷ lệ hợp lý:
-
Nhóm chất bột đường (gạo, khoai, yến mạch…): Là nhóm thực phẩm cung cấp năng lượng hàng ngày cho bé. Mẹ có thể nghiền cháo, khoai cho bé làm quen với nhóm thực phẩm này, hoặc nấu bột yến mạch cho thêm phong phú bữa ăn của bé.
-
Nhóm chất đạm: Chất đạm đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của bé, trong cơ thể, đạm sẽ cung cấp các axit amin cần thiết thúc đẩy sự tăng trưởng và phục hồi của tế bào. Tuy nhiên mẹ không nên cho bé ăn quá nhiều đạm, vì sẽ gây hại đến hệ tiêu hóa còn non nớt của bé, nên cho bé ăn cả đạm động vật và đạm thực vật để giúp bé phát triển khỏe mạnh.
-
Nhóm rau củ và trái cây: Đây là nhóm giúp cung cấp vitamin và một số khoáng chất, chất xơ hỗ trợ cho hệ tiêu hóa của bé. Tuy nhiên mẹ cần chú ý chế biến rau củ quả cho đúng cách như rửa rau dưới vòi nước, không dự trữ rau củ quá lâu… để không làm mất chất dinh dưỡng và ảnh hưởng đến sức khỏe của bé.
-
Nhóm chất béo: Ngoài việc cung cấp năng lượng, chất béo còn là thành phần của màng tế bào và mô não, đóng vai trò quan trọng là dung môi giúp hòa tan các vitamin A,D,E,K… và hấp thu vào cơ thể. Mẹ có thể trộn 1 thìa dầu ăn (dầu mè/dầu gấc/oliu) vào thức ăn của bé sau khi nấu chín, hoặc cho bé dùng thêm phô mai, bơ… để bổ sung chất béo đồng thời giúp bữa ăn của bé thêm ngon hơn, hợp khẩu vị của bé hơn.
Nguyên tắc 5: Không ép bé ăn
Việc ăn dặm phải trên sự tự nguyện của bé đây là nguyên tắc ăn dặm đúng cách mà mẹ cần lưu ý. Khi mới làm quen một thực phẩm mới, nếu bé đã “tỏ thái độ” không muốn ăn, mẹ không nên ép bé ăn mà thay vào đó có thể cho bé bú nhiều hơn và sau đó có thể tập làm quen lại từ từ. Việc bị ép ăn sẽ khiến bé hình thành tâm lý tiêu cực với ăn uống, làm bé sợ hãi việc ăn dặm.. Đây chính là một trong những nguyên nhân chủ yếu khiến bé biếng ăn nên mẹ hãy thật lưu ý nhé.
Trên đây là 5 nguyên tắc cho bé ăn dặm đúng cách để bé phát triển khỏe mạnh, chúc các mẹ thành công!
Đọc thêm tại Cá Tầm Giống
