Cơm nguội là một món ăn phổ biến mà chị em nội trợ thường gặp phải. Tuy nhiên, việc bảo quản và hâm nóng cơm nguội không đúng cách có thể dẫn đến nguy cơ ngộ độc. Theo báo cáo của cơ quan Dịch vụ Y tế quốc gia Anh (NHS), vấn đề không phải là do việc hâm nóng cơm hay rang cơm mà chính là cách bảo quản cơm thừa sau khi nấu đầu tiên có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của chúng ta.

Bảo quản cơm nguội đúng cách là cần thiết

Trong gạo có một loại vi khuẩn được gọi là Bacillus Cereus. Vi khuẩn này xuất hiện từ quá trình trồng trọt và thu hoạch lúa. Khi nấu chín gạo thành cơm, vi khuẩn này không bị tiêu diệt mà chuyển thành dạng bào tử (dạng “ngủ đông”) để tự bảo vệ. Nếu ăn cơm ngay sau khi nấu chín dưới 6 tiếng, bào tử này sẽ không gây hại. Tuy nhiên, nếu để cơm nguội trên 6 tiếng mà không bảo quản đúng cách, vi khuẩn có trong cơm sẽ hoạt động trở lại và gây hại cho hệ tiêu hóa.

Ngoài ra, cơm là dạng tinh bột và khi tinh bột được làm nóng đến 60oC trở lên (hâm nóng, hấp, hoặc chiên lại nhiều lần) sẽ biến thành dạng bột hồ – như keo dán thủ công. Hiện tượng này được gọi là “hồ hóa tinh bột”. Mặc dù khi hâm nóng cơm trở nên mềm hơn, nhưng khi ăn vào, phần cơm đã bị “hồ hóa” sẽ đóng cứng lại và khó tiêu hóa hơn bình thường.

Xem thêm: Cách Nấu Nước Ngò Rí

Cơm để ở nhiệt độ phòng càng lâu, khả năng gây ngộ độc càng cao. Do đó, để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, chúng ta nên bảo quản cơm đúng cách và nhanh chóng hâm nóng lại nếu muốn sử dụng sau này.

Nấu cơm cần chú ý điều này

Để cơm luôn thơm ngon và không bị hư thiu, chúng ta cần lưu ý một số mẹo nhỏ sau:

Rửa sạch nồi và nắp trước khi nấu cơm, đặc biệt chú ý rửa sạch cả những bợn cơm dưới đáy và nắp nồi.
Cho thêm nhúm muối khi vo gạo. Nếu gạo bị mốc, cần vo kĩ và tráng nhiều lần nước cho sạch.
Cũng có thể nấu cơm với một chút muối, tương tự như khi nấu xôi. Điều này không chỉ làm cơm thêm đậm đà mà còn giúp bảo quản cơm lâu thiu hơn.
Nếu không dùng muối, có thể cho giấm vào nồi cơm khi nấu, tỉ lệ 2 ml giấm cho 1,5 kg gạo. Điều này đảm bảo cơm khi nấu xong sẽ trắng muốt và lâu thiu.

Bảo quản cơm đúng cách

Tốt nhất là nấu cơm vừa đủ để ăn, vì không chỉ riêng cơm mà bất cứ thực phẩm nào nếu để lâu ngoài môi trường và hâm đi hâm lại nhiều lần đều sẽ bị biến chất, hao hụt dinh dưỡng và ảnh hưởng đến sức khỏe gia đình.

Nếu nhà bạn sử dụng nồi cơm điện, hãy sử dụng chế độ “giữ nhiệt” (“warm” hoặc “hâm”). Ở chế độ này, cơm sẽ được duy trì ở nhiệt độ 60 độ C để ngăn chặn vi khuẩn Bacillus cereus phát triển trở lại và không gây hiện tượng hồ hóa tinh bột.

Xem thêm: Cách Làm Bánh Dứa Đơn Giản: Món Quà Đặc Biệt Từ Cá Tầm Giống

Nếu đã lấy cơm ra khỏi nồi cơm điện, hãy sử dụng hết trong vòng 5 tiếng. Nếu muốn bảo quản cơm cho ngày hôm sau, bạn có thể áp dụng cách sau:

Sau khi cơm chín, đặt nồi cơm ở nơi thoáng mát để nguội, tránh để các thực phẩm khác dính vào cơm. Cần sử dụng rổ thưa thay vì đậy kín nồi cơm nóng vì cơm có thể bị thiêu do hấp hơi nước.
Khi cơm đã nguội, cho cơm vào hộp đậy kín và đặt vào ngăn mát trong tủ lạnh.
Hôm sau, chỉ cần lấy hộp cơm ra hâm lại bằng lò vi sóng hoặc hấp lại là có thể sử dụng ngay.

Lưu ý rằng, cơm đã để bên ngoài trên 6 tiếng hoặc bảo quản trong tủ lạnh hơn 24 tiếng không nên sử dụng. Đồng thời, không nên hâm, chiên, hoặc làm nóng cơm quá 2 lần nếu không cơm sẽ bị hồ hóa và mất chất dinh dưỡng.

Hấp cơm đúng cách

Hấp cơm cũ với cơm mới: Chúng ta không nên đảo đều phần cơm hấp với cơm mới. Tốt nhất là ăn hết phần cơm hấp trước khi xới đều phần cơm mới. Nếu vẫn còn thừa, có thể tiếp tục hấp lại để đề phòng trường hợp cùng một lượng cơm hấp đi hấp lại nhiều lần.
Trường hợp chắc chắn sẽ dùng hết cả cơm cũ và cơm mới, có thể làm như sau: Khi nồi cơm mới cạn, khoét một chút cơm mới vừa bằng chỗ cơm nguội. Tiếp theo, đổ vào đó một ít nước nóng và cho phần cơm nguội vào, sau đó lấy cơm mới vùi lấp lại. Cứ như thế để cơm nhỏ lửa. Đối với nồi cơm điện, chỉ cần cho cơm vào và bật lại nấc nấu (chú ý để cơm nức rồi hãy bật). Khi nào bốc hơi lên, nảy nấc là có được nồi cơm nguội vừa ngon vừa nóng hổi.
Hấp bằng nồi cơm điện: Cho ít nước nóng vào nồi. Cho cơm nguội vào và đảo đều cơm với nước, bật nút nấu và chờ vài phút là sẽ có nồi cơm nóng ngon như mới nấu.
Hấp bằng lò vi sóng: Cho cơm nguội vào bát thủy tinh, bọc kín bằng màng bọc thực phẩm (không để màng bọc tiếp xúc trực tiếp với cơm) và đặt vào lò vi sóng. Sau vài phút, sẽ có bát cơm ngon mà không bị khô.
Có thể cho cơm nguội vào xửng hấp bánh và nhớ cho ít muối vào nước hấp.

Xem thêm: Cách Muối Củ Cải Trắng: Tạo Món Ăn Độc Đáo và Lạ Miệng

Ngoài ra, cơm nguội còn có thể chế biến thành món cơm chiên tỏi hoặc cơm chiên dương châu đầy hấp dẫn, ngon miệng và an toàn.

Một số hình ảnh minh họa cùng với bài viết này: