Mắm nêm là một loại nước mắm truyền thống của người Việt. Với mỗi vùng miền, mắm nêm đều mang một hương vị đặc trưng riêng, tạo nên sự khác biệt qua cách chế biến và ẩm thực của địa phương đó.
Nhiều người đã từng thưởng thức món bánh tráng cuốn thịt heo ngon tuyệt, nhưng không phải ai cũng biết được mắm nêm – “linh hồn món bánh tráng” – được làm từ nguyên liệu gì và pha chế như thế nào để có được hương vị thơm ngon. Đôi khi, một số người thậm chí lầm tưởng rằng mắm nêm được làm từ tương bần.
Mắm nêm Pha Sẵn và Mắm Nêm nguyên chất
Trước khi tìm hiểu cách pha mắm nêm, chúng ta cần hiểu rõ về mắm nêm nguyên chất và mắm nêm pha sẵn. Mắm nêm nguyên chất được làm từ mắm, đường và muối, thường rất mặn. Khi đưa ra thị trường, người ta thường pha sơ (hay còn gọi là mắm nêm sơ chế) bằng cách thêm gia vị như đường, ớt cay, tỏi. Để chấm các món ăn, ta có thể dùng mắm nêm sơ chế, hoặc thêm chanh ớt, thơm (dứa), trái cây và các gia vị khác để tạo nên hương vị hòa quyện ngon miệng, và bớt đi vị tanh của cá – còn được gọi là mắm nêm pha sẵn. Mắm nêm pha sẵn có thể sử dụng ngay, nhưng đừng nhầm lẫn với các chai mắm nêm bán tại siêu thị, thường được làm công nghiệp và chứa chất bảo quản, ăn rất tệ. Mắm nêm độ nguyên vị cao nên cách pha chế cũng cần cầu kỳ hơn so với nước mắm thông thường.
Muối mắm nêm
Miền Trung là nơi sinh ra mắm nêm. Người dân miền Trung chế biến mắm nêm để dùng trong những tháng mưa gió khi không thể đi chợ. Cách làm mắm nêm nghe qua có vẻ đơn giản: cá cơm tươi được rửa sạch, để ráo và trộn với muối, sau đó xếp cá vào lọ hoặc vải, đậy kín và để khoảng ba tháng để mắm chín. Tuy nhiên, tỉ lệ cá – muối chính là điều quan trọng. Nếu có quá nhiều muối, mắm sẽ quá mặn và không ngon, còn nếu muối ít, mắm sẽ mau hỏng. Thời gian ủ mắm cũng chỉ là tương đối, vì mắm có thể “chín” sớm hoặc muộn tùy theo cá, thời tiết và những yếu tố khác.
Pha mắm nêm ăn với nhiều món khác nhau
Mắm nêm phù hợp với hầu hết các món bánh làm từ bột. Một món rất độc đáo là bánh ướt mắm nêm, khi ăn vào khó quên. Bạn có thể tự làm bánh ướt và trải lên đĩa, sau đó rắc hành lá xắt nhuyễn. Chờ dầu sôi, thả hành vào và tắt bếp. Thoa mắm nêm loại nguyên chất vừa pha chế thêm đường, chanh và ớt bằm nhuyễn.
Bánh hỏi lòng heo mắm nêm cũng là một món hấp dẫn. Xắt lát thịt và lòng heo, xếp lên đĩa. Thoa dầu hành lên bánh hỏi, vắt trái thơm để lấy nước và pha vào mắm nêm. Thêm đường, ớt, tỏi và chanh để thưởng thức cùng với xà lách, khế, chuối chát, giá và các loại rau thơm khác. Một món ngon tuyệt vời!
Bánh tráng là một món ăn phổ biến trong văn hóa ẩm thực miền Trung và đã trở thành món đặc sản của vùng đất này. Bánh tráng thường được nấu trong nước sôi, thịt được thả vào và có thêm một chút muối. Nấu vừa để thịt có phần mỡ trong và giòn. Khi ăn, cuộn bánh tráng với thịt, rau sống và củ quả, chấm mắm nêm. Nếu bạn không thích thịt, có thể thay thế bằng cá hoặc tôm.
Mắm nêm còn có thể kết hợp với nhiều loại thực phẩm khác nhau. Nhấc đi, thử nghiệm và khám phá để tạo ra món ăn mới để thưởng thức cùng gia đình vào cuối tuần.
Cách pha mắm nêm:
-
Cách 1:
- 1 chai mắm nêm nguyên chất
- 2 nhánh tỏi (bằm nhỏ)
- 1 quả ớt tươi (bằm nhỏ)
- 1 củ hành khô (bằm nhỏ)
- 1/2 quả dứa bằm nhỏ
- Một chút đường (tuỳ khẩu vị)
Cách làm: Xào hành, tỏi và ớt cho vàng, sau đó cho mắm nêm vào và nấu sôi.
-
Cách 2:
- 1 chai mắm nêm nguyên chất
- 2 nhánh tỏi (bằm nhỏ)
- 1 quả ớt tươi (bằm nhỏ)
- 1/2 quả dứa bằm nhỏ
- Một chút đường (tuỳ khẩu vị)
- 2 nhánh xả bằm
- 1 quả chanh vắt lấy nước cốt
- 1 chút nước sôi
Cách làm: Trộn dứa, xả, tỏi, ớt bằm, nước cốt chanh, nước sôi vào một cái tô và khuấy đều. Tiếp theo, cho mắm nêm vào và nếm lại.
-
Cách 3:
Vật liệu:- Khóm xay
- Ớt tươi
- Tỏi bằm
- Sả xay (chỉ lấy phần lõi trắng)
- Chanh xanh
- Đường
- Dấm
Cách làm: Pha sẵn nước mắm chua ngọt (tỷ lệ 4:2:2:1 của nước lạnh, đường, mắm và dấm) để làm nước cốt. Sau đó, cho các nguyên liệu khác như ớt, tỏi, chanh, khóm, sả và các nguyên liệu khác vào (theo độ đặc lỏng mong muốn). Cuối cùng, hòa mắm nêm nguyên chất vào pha chế cuối cùng để tạo ra hương vị và mùi thích hợp. Cách này giúp kiểm soát lượng mắm nêm cần dùng cho bữa ăn một cách dễ dàng!
Ngoài ra, để tiết kiệm thời gian và không phải lo lắng về chế biến, bạn có thể sử dụng mắm nêm pha sẵn từ Mắm nêm Hoàng Bèo. Chỉ cần mua về và bảo quản trong tủ lạnh, bạn có thể thưởng thức bất cứ lúc nào mà không cần phải pha chế khó khăn. Tham khảo các sản phẩm mắm nêm của Hoàng Bèo tại Cá Tầm Giống để có thêm nhiều điều thú vị về thức chấm này nhé.
