Mâm ngũ quả là một biểu tượng không thể thiếu trong mỗi dịp Tết đến Xuân về. Nó được bày biện vào cuối năm với hy vọng mang lại nhiều may mắn cho năm mới. Vậy bạn đã biết cách bày mâm ngũ quả ngày Tết để tạo vẻ đẹp cho nhà mình chưa?
Mâm ngũ quả là gì?
Nghe qua tên gọi, chắc hẳn bạn đã hiểu được phần nào ý nghĩa và hình dáng của nó rồi đúng không? Mâm ngũ quả đúng như tên gọi, đó là một chiếc mâm với 5 loại quả khác nhau. Mỗi loại trái sẽ có một màu sắc riêng và mỗi màu sắc cũng mang ý nghĩa riêng vào ngày Tết. Mâm ngũ quả sẽ được đặt ở bàn thờ tổ tiên, bàn thờ các vị thần linh và cả ở bàn tiếp khách trong dịp Tết Nguyên Đán.
Bày biện mâm ngũ quả ngày Tết là một trong những việc cần thực hiện để có một cái Tết đủ đầy. Thông thường, vào các dịp ngày Rằm, người Việt cũng sẽ cúng trái cây ở bàn thờ tổ tiên hay bàn thờ Phật với một đĩa trái cây. Tuy nhiên, mâm ngũ quả ngày Tết lại có tính chất, ý nghĩa, các loại quả và cách bày mâm ngũ quả ngày Tết hoàn toàn khác.
Hình ảnh: Báo Hải Quân Việt Nam
Ý nghĩa của mâm ngũ quả
Ý nghĩa trong Phật Giáo
Mâm ngũ quả không thể thiếu trong dịp Tết và mang một ý nghĩa và câu chuyện riêng. Theo Phật Giáo, trong kinh Vu Lan Bồn (hay còn gọi là Ullambana Sutra), Mục Kiền Liên đã chuẩn bị 1 đĩa trái cây năm màu – mâm ngũ quả để cúng dường cho Chư Tăng. Đây là một trong những cách mà Phật đã chỉ dẫn cho Mục Kiền Liên để cứu mẹ thoát khỏi ngạ quỷ.
Theo quan điểm của nhà Phật, trái cây 5 màu tượng trưng cho ngũ thiện căn bao gồm:
- Huệ căn: sáng suốt
- Niệm căn: ghi nhớ
- Định căn: tâm không loạn
- Tấn căn: ý chí kiên trì
- Tín căn: lòng tin
Ngoài ra, theo văn hóa phương Đông, mâm ngũ quả hay trái cây 5 màu còn có ý nghĩa thể hiện 5 yếu tố ngũ hành. Ngũ hành ở đây là Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ (tức là kim loại – cây cối – nước – lửa – đất). Đây là những yếu tố cơ bản tồn tại trong vạn vật và cấu thành nên vũ trụ.
Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết theo Ngũ hành còn tượng trưng cho ngũ phúc: giàu có, sang trọng, sống lâu, khỏe mạnh, bình yên.
Ý nghĩa vào ngày Tết
Ngoài ý nghĩa trong Phật Giáo, mâm ngũ quả còn có ý nghĩa riêng cho ngày Tết. Mâm ngũ quả không chỉ là mâm cúng trên bàn thờ tổ tiên, mà nó còn thể hiện lòng hiếu thảo và mong nhiều điều tốt lành sẽ đến với gia đình trong năm mới.
Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết miền Bắc
Ở Việt Nam, mỗi vùng miền lại có cách bày mâm ngũ quả ngày Tết khác nhau. Và chính vì thế, mâm ngũ quả ở mỗi vùng miền lại có chút khác biệt về ý nghĩa.
Ý nghĩa từng loại trái cây trong mâm ngủ quả miền Bắc
Thế nhưng chung quy lại, cách bày mâm ngũ quả ngày Tết nào, dù đơn giản hay phức tạp thì đều là một trong những điều cần làm để năm mới có thêm nhiều may mắn. Nếu bạn chưa biết cách bày mâm ngũ quả đẹp như thế nào, hãy để bTaskee hướng dẫn bạn nhé!
Mâm ngũ quả miền Bắc gồm những gì?
Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết miền Bắc thường gặp nhất (Hình ảnh: Đài phát thanh và truyền hình Nghệ An)
Đầu tiên, bTaskee sẽ hướng dẫn bạn cách bày mâm ngũ quả ngày Tết miền Bắc và sơ lược về ý nghĩa của mâm ngũ quả này luôn nhé.
Mâm ngũ quả miền Bắc thường sẽ được chọn đúng theo quy tắc ngũ hành. Năm loại quả được chọn sẽ theo năm màu: Trắng (Kim) – Xanh (Mộc) – Đen (Thủy) – Đỏ (Hỏa) – Vàng (Thổ).
Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết miền Bắc còn được quan niệm là sẽ mang lại Phú – Quý – Thọ – Khang – Ninh. Và 5 loại quả tiêu biểu tượng trưng cho 5 điều may mắn này chính là chuối, bưởi, đào, hồng, quýt.
Nếu không thể tìm được đủ 5 loại quả này, bạn cũng có thể sử dụng thay thế bằng quả Phật thủ, dưa hấu, táo hay hồng xiêm. Tuy nhiên, vẫn phải giữ sự hài hòa về màu sắc (tức là có đủ 5 màu).
Cách bày trí mâm ngũ quả miền Bắc
Các loại quả sẽ được sắp xếp xen kẽ với nhau, những quả lớn như chuối, bưởi sẽ được đặt phía dưới. Quả bưởi sẽ đặt trên nải chuối và đặt ngay chính giữa. Các loại trái cây còn lại sẽ được bày biện xung quanh.
Mâm ngũ quả là nét đặc trưng vào dịp Tết Nguyên Đán
Bạn cũng nên nhớ rằng, trước khi bàn mâm ngũ quả lên bàn thờ, bạn cần phải lau dọn bàn thờ trước. Ngoài ra, để bàn thờ thêm đẹp và năm mới thêm nhiều may mắn, bạn cũng nên học cách trang trí bàn thờ sao cho trang nghiêm.
Nhưng nếu quá bận rộn và không thể dọn dẹp nhà cửa, bàn thờ tổ tiên thật sạch sẽ, tươm tất, bạn có thể nhờ sự trợ giúp từ dịch vụ Tổng vệ sinh của bTaskee.
Tải app bTaskee và trải nghiệm các dịch vụ gia đình ngay hôm nay.
Ý nghĩa của các loại quả trong mâm ngũ quả miền Bắc
Tuy miền Bắc chọn các loại trái cây và cách bày mâm ngũ quả đơn giản nhưng mỗi loại quả đều có ý nghĩa riêng của nó. Cụ thể:
- Chuối xanh: nải chuối xanh được đặt ngửa lên phía trên có hình dạng như bàn tay. Điều này thể hiện sự bao bọc, che chở và chứa đựng sung túc, an khang. Ngoài ra, màu xanh còn là màu của sự sống, thể hiện mong muốn có một năm mới tràn đầy hy vọng và sức sống.
- Bưởi: quả bưởi to tròn và căng bóng mang đến ý nghĩa an khang, thịnh vượng. Bưởi còn có ý nghĩa là phúc lộc, viên mãn và đủ đầy.
- Đào: quả này thể hiện sự thăng tiến, phú quý, giàu sang.
- Hồng: với màu sắc hồng hào, tươi sáng và tượng trưng cho sự thành đạt.
- Quýt: loại quả mang lại may mắn và giúp tránh được những điều xui xẻo.
Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết miền Trung
Mâm ngũ quả ngày Tết của người dân miền Trung thường sẽ đơn giản hơn so với các vùng miền còn lại. Nếu bạn đang muốn thay đổi mâm ngũ quả của mình cho mới lạ, hãy thử cách bày mâm ngũ quả đơn giản của miền Trung nhé.
Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết miền Trung có sự giao thoa giữa 2 miền Nam – Bắc (Hình ảnh: Báo Gia Lai)
Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết miền Trung
Năm loại quả có trên bàn thờ của người miền Trung thường sẽ không cố định. Bạn có thể tùy vào điều kiện kinh tế gia đình mà chọn mua một mâm ngũ quả sao cho đủ 5 sắc màu là được. Người miền Trung thường chọn các loại quả như: chuối, mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài, phật thủ, bưởi, cam… để bày biện thành mâm ngũ quả. Thực chất những loại quả dùng để cúng trên bàn thờ miền Trung đã bị giao thoa phần nào từ 2 miền Nam và Bắc.
Miền Trung có cách bày mâm ngũ quả ngày Tết đơn giản. Bạn chỉ cần đặt những quả có trọng lượng nặng, kích thước lớn ở bên dưới. Còn đối với các loại quả còn lại, bạn sẽ bày trí xung quanh.
Mâm ngũ quả ngày Tết miền Trung theo kích thước và trọng lượng của quả (Hình ảnh: Onhome)
Ý nghĩa của các loại quả trong mâm ngũ quả miền Trung
Quả chuối trong mâm ngũ quả miền Trung có ý nghĩa tương tự với mâm ngũ quả miền Bắc đã được đề cập ở trước. Còn về các loại quả khác, chúng có ý nghĩa cụ thể như sau:
- Trái đu đủ: đúng như tên gọi của nó, quả đu đủ thể hiện mong muốn sự đủ đầy, thịnh vượng về cả tiền tài và tình cảm.
- Trái sung: thể hiện sự sung mãn không chỉ về sức khỏe mà còn về tiền tài.
- Phật thủ: có hình dạng như một bàn tay nên mọi người thường xem đây là bàn tay Phật. Và trưng bày quả này trên bàn thờ tổ tiên là mong Phật và các vị thần linh sẽ che chở, bảo vệ và phù hộ cho gia chủ.
Quả Phật thủ có hình dạng như bàn tay của Phật (Hình ảnh: dulich.reatimes.vn)
Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết miền Nam
Mâm ngũ quả miền Nam gồm những gì?
Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết miền Nam (Hình ảnh: Tintucvietnam.vn)
Mâm ngũ quả của người miền Nam có nét đặc trưng riêng không thể lẫn vào đâu được. Có sự riêng biệt từ cách bày mâm ngũ quả ngày Tết miền Nam đến ý nghĩa của từng loại quả là do sự biến tấu trong ngôn ngữ của người dân nơi đây.
Một mâm ngũ quả của người Nam Bộ sẽ gồm có 5 loại quả: mãng cầu xiêm, quả dừa, trái đu đủ, quả xoài, quả sung. Tuy nhiên, quả sung là loại quả không phải nhà nào cũng có, địa phương nào cũng nhiều. Nếu bạn không thể tìm được loại quả này thì có thể chọn một quả khác với ý nghĩa đủ đầy sung túc và có màu xanh để thay vào đó nhé.
Cách bày mâm ngũ quả miền Nam đẹp và đơn giản
Cách bày mâm ngũ quả miền Nam
Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết miền Nam cũng không mấy phức tạp. Tương tự như 2 mâm quả ở miền Bắc và miền Trung. Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết miền Nam cũng là chọn những quả có kích thước to, trọng lượng nặng như quả dừa để đặt ở phía dưới. Những quả còn lại sẽ đặt xung quanh sao cho màu sắc hài hòa là được.
Mâm ngũ quả miền Nam với hình thức cầu vừa đủ xài sung là nét đặc trưng của người miền Nam (Hình ảnh: Youtube)
Tuy là cách bày mâm ngũ quả ngày Tết đơn giản nhưng bạn cũng có điều cần lưu ý. Đó là về việc rửa hoa quả trước khi bày biện lên mâm. Bạn lưu ý là đừng rửa quá kỹ hoa quả, chỉ nên dùng khăn giấy khô hoặc khăn giấy ướt để lau những vết dơ hay vết ố bên ngoài là được. Nếu bạn rửa mà chưa lau khô thì nước đọng lại sẽ khiến quả bị hư hỏng và lan đến các loại quả khác.
Cách chưng mâm ngũ quả đẹp để gặp may mắn
Cách chưng mâm ngũ quả 1
Nguyên liệu:
- Xoài: 2 quả
- Dưa hấu: 2 quả
- Bưởi: 1 quả
- Dứa (Thơm): 1 quả
- Nho: 1 chùm
- Cam, táo, lê : Mỗi thứ vài quả (Tùy vào sở thích của mỗi người)
- Cốc: 3 cái
Cách thực hiện:
- Xếp 3 chiếc cốc vào giữa mâm. Đặt quả dứa lên miệng cốc ở giữa và 2 quả xoài ở 2 bên.
- Tiếp theo đặt quả bưởi ở giữa 3 cái cốc, sau đó xếp các loại trái cây như cam, táo, lê xung quanh mâm để cố định 3 chiếc cốc.
- Tầng thứ 2 bạn xếp thêm mấy quả cam và đặt chùm nho lên trên quả bưởi.
- Để mâm ngũ quả lung linh hơn bạn có thể quấn đèn nhấp nháy xung quanh nhé.
Cách bày mâm ngũ quả với các nguyên liệu đơn giản, dễ tìm
Cách chưng mâm ngũ quả 2
Nguyên liệu:
- 14 quả quýt
- 1 quả dưa hấu
- 1 quả lê
- 1 quả phật thủ
- 1 quả t
